یکی از مهمترین مواردی که در کودکان نیازمند مراقبت و رسیدگی است، دندان است. از آنجاییکه رشد دندان از سنین کودکی آغاز میشود و در همان سنین دندانهای اصلی جایگزین دندان شیری میشوند، کودکان همواره نیاز به رسیدگی و مراقبت از دندانهای خود دارند. به همین جهت یکی از وظایف والدین اهمیتدادن بهسلامت دهان و دندان کودک خود است. اقداماتی که در کودکی روی دندان صورت میگیرد خاصیت پیشگیرانه نیز دارند و در صورتی که درست انجام شوند، احتمال ایجاد مشکلات دندانی از قبیل نامرتبی یا پوسیدگی کم خواهد شد. در این بین اما انتخاب دندانپزشک بسیار اهمیت دارد و به همین دلیل تخصص دندانپزشکی کودکان ایجاد شده است. دندانپزشک کودکان به طور تخصصی تمامی مطالب مورد نظر دهان و دندان کودک را آموخته است تا مراقبت از دندان آنها به بهترین شکل امکان پذیر باشد.
دندانپزشک اطفال، پس از گذراندن دوره عمومی، تخصص خود را در شاخه اطفال گذرانده است. به متخصص دندانپزشک اطفال پدودنتیست یا پدیا دنتیست گفته میشود. این متخصص همانند پزشک اطفال است که به تمامی آنچه که بهسلامت دهان و دندان کودک ربط داشته باشد را مدیریت میکند. در واقع یکی از مهمترین مسئولیت های دندانپزشک کودکان برقراری ارتباط مؤثر با کودک است تا اعتماد او را برای انجام درمان جلب نماید. به همین جهت دندانپزشکان کودک علاوه بر مهارت دندانپزشکی مسائلی در باب نحوه برخورد با کودکان خاص مانند کودک مبتلا به سندرم داون، اوتیسم و… را فرامیگیرند.
نکتهای که باید به آن توجه کنید این است که کودکان در سنین اولیه دارای دندان شیری هستند. دندان شیری میتواند روی رویش دندانهای دائمی نیز تأثیر مستقیم بگذارد. از طرفی خود دندانهای شیری از مرحله رویش تا زمانی که به مرحله ریزش برسند نیازمند مراقبت هستند . از طرفی هرچه مراقبت پیشگیرانه زودتر شروع شود، هزینه و زمان درمان نیز کوتاهتر میشود. هر چه آسیب پوسیدگی دندان زودتر شناخته شود یا نیاز به درمان ارتودنسی زودتر تشخیص داده شود، نتیجه حاصله در طولانیمدت بهتر خواهد بود. به عنوان مثال بهترین سن ارتودنسی بین هفت تا دوازده سال است. به همین جهت هرچه زودتر متوجه نیاز کودک خود به ارتودنسی شویم میتوانیم اقدامات پیشگیرانه بهتری را انجام دهیم.
دندانپزشک عمومی به طور کلی به تمامی بیماریهای دندان تسلط دارد. دندانپزشک اطفال حداقل بین دو تا سه سال تحصیلات بیشتری را نسبت به دندانپزشک عمومی گذرانده است. این تحصیلات اضافی به جهت فراگیری آموزش در جهت مدیریت و درمان دندان کودک در مواردی چون دندانهای در حال رشد کودک، نیازهای ویژه دندان کودک، شرایط جسمی و … دارد.
بهطورکلی هر خدماتی که مرتبط با دندان کودک باشد توسط دندانپزشک کودکان ارائه میشود مگر آنکه نیاز به اقدامات جدیتری باشد که به متخصص ارجاع داده شود. تشخیص اینکه کودک ما نیازمند چه خدماتی پیشرفتهتری است نیز توسط دندانپزشک اطفال صورت میگیرد. برخی از خدماتی که در دندانپزشکی کودک انجام میشود عبارتاند از:
یکی از دلایل شایع نیاز به ارتودنسی زمینه ژنتیک فرد است. با اینحال دلایل دیگری چون عدم مراقبت صحیح از دندانها نیز باعث ایجاد دندان نامرتب میشود. برای انجام ارتودنسی کودک میتوانید به دندانپزشک کودکان یا متخصص ارتودنسی مراجعه کنید. در نهایت نیز پس از انجام معاینه و تشخیص نیاز به ارتودنسی، دندانپزشک کودکان نیز شما را به متخصص ارتودنسی ارجاع میدهد. اما بهتر است در ابتدا به دندانپزشک کودک مراجعه کنید. چرا که دندانپزشک کودکان با بررسی شرایط کلی دندان کودک تمامی بیماریهای احتمالی را چک میکند و ممکن است بتواند جلوی رویش نامنظم دندان را بگیرد تا نیازی به انجام ارتودنسی در آینده وجود نداشته باشد.
از دیگر مسائلی که به آن باید توجه شود درمان دندانهای پوسیده یا هر نوع پوسیدگی جزئی، پیش از انجام ارتودنسی است. درصورتیکه دندان کودک دارای حفره یا پوسیدگی باشد، توسط دندانپزشک کودک ترمیم شده و سپس میتوانید ارتودنسی را پی متخصص ارتودنسی انجام دهید.
از آنجایی که مهمترین اقدام دندانپزشکی باید پیشگیری باشد پس بهتر است مراجعه به دندانپزشک را صرفاً در زمان بروز مشکل انجام ندهید و چکاپ دندان را جدی بگیرید. به طور معمول از چهارماهگی، دندانهای نوزادان شروع به رویش و درآمدن از لثهها میکنند. تقریباً تا سهسالگی رشد تمام دندانهای شیری کامل میشود. اغلب والدین زمانی که کودک احساس درد در رویش یا درد در اثر آسیب دندان داشته باشد، به مراکزی که خدمات دندانپزشکی کودکان ارائه می دهند، مراجعه میکنند. درحالیکه توصیه دندانپزشکان این است که شش ماه پس از اولین رویش دندان، یعنی در حدود یکسالگی کودک به دندانپزشک اطفال مراجعه کنید.
ابتدا شرایط دندانی کودک چه میشود. سپس توصیههایی در مورد مراقبت از دندان شیری به شما گفته میشود. در صورت وجود هر گونه بیماری یا احتمال ایجاد، به والدین اطلاع داده میشود. در ادامه نیز دندانپزشک توصیههایی درمورد نحوه صحیح رعایت بهداشت دندان و تغذیه کودک به والدین گفته میشود.
یکی از مهمترین وظایف دندانپزشک اطفال برقراری ارتباط مؤثر با کودک است که به این جهت آموزش لازم را نیز دیده است. انجام عمل دندانپزشکی برای اغلب کودکان بسیار هراس انگیز است به همین جهت بهتر است اقدامات توسط دندانپزشکی که به شرایط روحی کودک تسلط دارد، انجام شود.
اگر این مطب برای شما مفید بود ما را در مجله دندانپزشکی ایمپلنت همراهی کنید.