روش‌های جایگزین کردن دندان از دست‌ رفته

افراد ممکن است به علل مختلفی دندان‌های خود را از دست بدهند، زمانی که فرد دندان‌های خود را از دست می‌دهد علاوه بر اینکه بر روی ظاهر وی تأثیر خواهد گذاشت، می‌تواند بر روی فرایند هضم نیز تأثیر بگذارد و در آن اختلال ایجاد کند. در گذشته افراد به‌ راحتی دندان خود را می‌کشیدند و به دنبال روش‌های جایگزین نبودند، اما امروزه بسیاری هستند که به‌ ظاهر خود اهمیت می‌دهند و بعد از دست‌ دادن دندان خود در پی جایگزین‌ کردن دندان‌ های از دست‌ رفته هستند. دندان‌ها به‌گونه‌ای طراحی شده‌اند که علاوه بر اینکه به جویدن غذا کمک می‌کنند بر روی تکلم و زیبایی ظاهر فرد نیز تأثیر می‌گذارند. شاید به نظر برسد که دندان‌های پشتی تأثیری زیادی بر روی ظاهر فرد نخواهد گذاشت اما باید بدانید از دست‌دادن دندان‌های پشتی نیز ممکن است حالت دهان را تغییر داده و باعث پیر شدن صورت فرد بشود.

چه روش هایی برای جایگزین کردن دندان از دست رفته وجود دارد؟

همان‌طور که اشاره کردیم دندان از دست‌رفته می‌تواند بر روی صحبت‌ کردن، جویدن، نگهداری و تمیزکردن دندان‌ها مشکل ایجاد نماید. جای خالی دندان از دست‌رفته باعث می‌شود که دندان‌های دیگر برای خود جا باز کنند و تحت‌فشاری که به علت جویدن غذا است کم‌کم جابه‌جا شوند. در شرایطی که فرد دندان‌های خود را از دست‌ داده است، بدترین کار این است که هیچ اقدامی در جهت پرکردن این جای خالی انجام ندهد. بهترین روش ها برای پر کردن جای خالی دندان عبارتند از:

ایمپلنت دندان

یکی از روش‌های جایگزین دندان از دست‌رفته ایمپلنت یا کاشت دندان است. ایمپلنت دندان از جنس تیتانیوم سازگار با سلول‌های بدن است که با روش جراحی این پیج زیر لثه و داخل استخوان جای می‌گیرد. بعد از قرارگرفتن این پیچ‌ ها در جای خود یا استخوان‌سازی سلول‌های استخوان‌ ساز در سطح ایمپلنت، استخوان فک به ایمپلنت جوش می‌خورد که این فرایند عموماً 3 الی 4 ماه زمان می برد، سپس دندانپزشک این امکان را فراهم می‌کند تا روکش ایمپلنت را بر روی پایه قرار دهد.

ایمپلنت‌های دندانی جزو روش‌های دائمی برای یک یا چند دندان از دست‌رفته می‌باشند. این نوع از ایمپلنت‌های دندانی به علت داشتن هزینه‌های جانبی زیاد مانند هزینه فیکسچر، قطعات پروتزی (ابتمنت اصلی و گاهی موقت، آنالوگ، پیچ اباتمنت)، هزینه لابراتوار (روکش ایمپلنت) و غیره جز پروتزهای دندانی گران‌قیمت هستند. شاید هزینه ایمپلنت ها بالا باشد اما از جهت ماندگاری، بسیار با دوام هستند و به طور دائم از آنها استفاده می‌شود.

انواع ایمپلنت‌های دندان

• ایمپلنت داخل استخوان: این نوع ایمپلنت جز معروف‌ترین انواع ایمپلنت می‌باشند که به‌صورت یک پیچ در داخل استخوان قرار خواهند گرفت.
• ایمپلنت ساب پریوستیال: زمانی که در فک پایین تحلیل شدید استخوان ایجاد شده باشد، از این ایمپلنت که به‌صورت سازه‌ای بر روی فک پایین و زیر لثه قرار خواهد گرفت استفاده می‌شود و سپس ساختار پروتزی بر روی این جای خالی قرار خواهد گرفت.
• ایمپلنت زایگوماتیک: زمانی که تحلیل استخوان در فک بالا ایجاد شده باشد، فک بالا یک ساختار فلزی به استخوان گونه‌ای پیچ خواهد شد.

بریج یا پل دندان

بریج دندان یکی از گزینه‌هایی است که برای پر کردن جای خالی دندان از آن استفاده می‌شود. پل‌های دندانی یک یا چند دندان مصنوعی به هم متصل هستند که می‌توانند با وصل شدن به دندان‌های همسایه خود یک گزینه جایگزین برای دندان‌ های از دست‌ رفته باشند و نتایج آنها دائمی می‌باشد. بریح انواع مختلفی دارد، اینکه از کدام نوع استفاده شود، تحت‌نظر متخصص دندانپزشکی انجام می‌گیرد. از مزایای این پل‌های دندانی می‌توان به اصلاح طرح لبخند، آسان شدن فرایند جویدن، بهبود صحبت‌کردن و نحوه ادای کلمات، حفظ شکل صورت، توزیع نیرو در دندان دهان و فک‌ها، جلوگیری از حرکت دندان‌ها و جابه‌جایی و ناصافی دندان‌ها اشاره کرد.

انواع بریج دندان

چهار نوع پل دندانی اصلی وجود دارد:

پل‌های دندانی ساده یا سنتی

این پل‌های دندانی که روشی جایگزین برای دندان‌های ازدست‌رفته هستند، شامل تعدادی دندان مصنوعی است که به دندان‌های طبیعی همسایه خود وصل می‌شوند. برای اتصال این دندان‌های مصنوعی باید دندان‌های مجاور از استحکام خوبی برخوردار باشند. برای اینکه این پل‌های دندانی نصب شود باید مینای دندان مجاور تراش داده شود تا به فرمی درآید که پل دندانی به آن متصل شود.

معلق یا کانتی لِوِر

به این پل‌های دندانی، پل معلق نیز گفته می‌شود. کانتی لور برای پرکردن جای خالی یک دندان به کار می‌رود، و برای اینکه این پل دندانی را نصب کنید باید حتماً 1 دندان طبیعی در سمت چپ یا راست آن وجود داشته باشد. برای اینکه دندانپزشک کانتی لور را نصب کند باید دندان پایه تراش داده شود و سپس پل بر روی آن سوار شود.

پل مریلند

این پل‌های دندانی همانند پل‌های سنتی نصب خواهند شد، برای اینکه این دندان را نصب کنید باید دو دندان طبیعی مجاور در چپ و راست داشته باشید. با این تفاوت که در این روش نیازی به برش دادن مینای دندان نبوده و توسط بال‌هایی از جنس فلز یا پرسلین، پل به پشت دندان‌های طبیعی چپ و راست اتصال خواهد یافت.

بریج پشتیبانی شده با ایمپلنت

برای نصب این پل‌های دندانی دندانپزشک از ایمپلنت کمک می‌گیرد. بیمار برای زمانی می‌تواند از این پل‌های دندانی استفاده کند باید بیش از یک دندان خود را ازدست‌داده باشد. در این روش به دندان‌های اطراف کاری نداشته و تنها مینای دندان را تراش خواهیم داد، چرا که ایمپلنت‌ها خود به‌تنهایی می‌توانند به‌خوبی از پل حمایت و پشتیبانی کنند. پل‌های دندانی که توسط ایمپلنت دندان حمایت می‌شوند نیازمند دو عمل جراحی هستند، این دو عمل جراحی شامل موارد زیر است که نصب این ایمپلنت‌ها زمان‌بر بوده و ممکن است چندین ماه طول بکشد تا این پل‌ها نصب شوند:

• اولین عمل برای کاشتن و قراردادن واحدهای ایمپلنت داخل استخوان فک بیمار
• عمل دومی هم برای نصب بریج یا قراردادن پل

دندان مصنوعی

دندان‌ مصنوعی یا پروتز دندان روشی برای جایگزینی برای دندان‌های از دست‌رفته هستند که از پلاستیک یا فلز به‌ صورت سفارشی ساخته شده‌اند که بر روی لثه‌ها قرار بگیرند. انوع دندان مصنوعی عبارتند از:

دندان مصنوعی کامل

دندان مصنوعی کامل زمانی استفاده می‌شود که فرد تمامی دندان‌هایش را از دست‌ داده باشد و به دو صورت معمولی و فوری قرار داده می‌شود. دندان مصنوعی معمولی بعد از کشیدن دندان و بهبود لثه‌ها بعد از 8 الی 12 هفته در دهان قرار داده می‌شود. دندان مصنوعی فوری باید از قبل تهیه شده و بعد از کشیدن تمامی دندان‌ها در دهان قرار بگیرد تا در این مدت فرد بدون دندان نباشد.

دندان مصنوعی تکه‌ ای

دندان مصنوعی پارسیل، دندان مصنوعی متصل به پایه پلاستیکی صورتی یا همرنگ لثه هستند که به یک بدنه فلزی وصل می‌شوند. این بدنه فلزی، دندان مصنوعی را در جای خود نگاه می‌دارد. از این نوع دندان مصنوعی زمانی باید استفاده شود که چندین دندان طبیعی در فک بالا و پایین وجود داشته باشد. دندان مصنوعی پارسیل ظریف و متحرک بوده و دارای ظاهری طبیعی است و قلاب آن با اتصال‌های داخلی به روکش‌های کناری وصل خواهد شد.

اوردنچر

اوردنچرها دندان‌های جایگزینی هستند که توسط ایمپلنت‌های دندانی حمایت می‌شوند. در شرایطی که فرد هیچ دندانی ندارد یا همه دندان‌های وی در حال پوسیدگی است، ولی استخوان کافی در فک خود دارد تا بتواند از ایمپلنت پشتیبانی کند، دندانپزشک از ایمپلنت اوردنچر استفاده می‌کند. اوردنچر دارای قابلیت جابه‌جایی هستند و بیشتر افرادی از این دندان‌های مصنوعی استفاده می‌کنند که یک یا چند دندان باقیمانده برای پشتیبانی از این دندان‌های مصنوعی داشته باشند.

انواع اوردنچر

• کاشت دندان متکی بر بافت لثه: در این روش ایمپلنت در فک بالا و پایین قرار گرفته و کاشت دندان به طور مستقیم بر روی آن قرار می گیرد.
• اوردنچر بر پایه ایمپلنت: در این روش ایمپلنت‌ها حکم پشتیبان را در دهان بر عهده دارند. این نوع دندان‌های مصنوعی به ایمپلنت‌ها متصل شده یا از طریق تاج‌های تلسکوپی بر روی لثه قرار می‌گیرند.
• کاشت دندان متکی بر ایمپلنت و لثه: در این روش پروتز دندان توسط دو ایمپلنت که به‌ جای دندان‌های نیش و آسیاب استفاده می‌شود بر روی لثه قرار می‌گیرد. برای این کار از یک میله که ایمپلنت را به هم وصل می‌کند استفاده می‌شود.